1. Zabawki
  2. Blog

Koszmary senne: Dlaczego dzieci mają koszmary senne i jak im zapobiegać?

  Kategorie: Zdrowe dziecko,
8 min
02. kwi'25

Obudzenie się przez płaczące lub wręcz krzyczące dziecko może być dla rodziców bardzo przerażające. Prawdą jest, że prawie wszystkie dzieci mają złe sny. Mają one tendencję do ustępowania lub całkowitego zanikania z czasem, jednak niektóre dzieci mogą cierpieć naprawdę długo. Co jest przyczyną koszmarów u dzieci? Czy jest jakiś sposób, żeby pozbyć się ich raz na zawsze?

Nikt nie chce koszmarów, wręcz przeciwnie. Nie bez powodu dzieciom życzy się słodkich snów przed pójściem spać. Eksperci twierdzą, że koszmary senne zaczynają pojawiać się już w wieku niemowlęcym, ale na szczęście istnieją skuteczne sposoby na uspokojenie dzieci przed snem. Dowiedz się, co możesz zrobić, aby uchronić się przed koszmarami sennymi i znacznie zmniejszyć liczbę nocy, podczas których dzieci budzą się z płaczem i przestraszone.

Część rozwoju mózgu

Koszmary senne w dzieciństwie są bardzo podobne do tych, których doświadczają dorośli. Są to przerażające sny, które niepokoją człowieka i mogą go prześladować długo po przebudzeniu. Złe sny pojawiają się w fazie REM snu, któremu towarzyszą szybkie ruchy gałek ocznych. U dzieci następuje to po około 60-70 minutach od zaśnięcia, natomiast u osób dorosłych faza REM wkracza w nią po około 90 minutach od zaśnięcia.

Psychologowie kliniczni twierdzą, że złe sny są częścią rozwoju mózgu. Jest to zjawisko szczególnie intensywne we wczesnym dzieciństwie, a koszmary senne są normalnym aspektem rozwoju kory szarej. Nawet dzisiaj naukowcy nie wiedzą, kiedy dzieci zaczynają śnić. Niektórzy twierdzą, że dzieci zaczynają śnić już w wieku szóstego miesiąca życia, podczas gdy inni skłaniają się ku teorii, że dzieci śnią dopiero od trzeciego roku życia. Prawdopodobnie nie dowiemy się prawdy w najbliższym czasie, ponieważ niemowlęta nie potrafią powiedzieć, jak spały, ani czy podczas snu śniło im się coś.

Jednak brak badań nie zmienia faktu, że nieprzyjemne sny mogą mieć naprawdę negatywny wpływ na dzieci, zwłaszcza jeśli dziecko nie potrafi jeszcze odróżnić snów od rzeczywistości. Ponadto mogą one występować dość często u dzieci w wieku od 3 do 6 lat. Według badań, nawet 50% dzieci w tym wieku cierpi na koszmary senne.

Źródło foto: Freepik

Stres, doświadczenie i leki

Choć koszmary senne zdarzają się często dzieciom, istnieją czynniki, które mogą zwiększać ich częstotliwość:

  • Stres i/lub lęk: Nawet pozornie prozaiczne rzeczy, takie jak zakupy w nowym centrum handlowym, obejrzenie pierwszego filmu akcji lub wizyta u kolegi z klasy, mogą powodować stres u dzieci. Czynnikiem wywołującym stres lub lęk w dzieciństwie jest często coś, co nie wywołałoby tego stanu u osoby dorosłej, nie ma więc potrzeby porównywania stresorów występujących w dzieciństwie ze stresorami występującymi w wieku dorosłym.
  • Trauma: wypadek samochodowy, powódź, grad, złamanie, utrata bliskiej osoby lub zwierzęcia... każde traumatyczne wydarzenie może wywołać lawinę koszmarów.
  • Strach przed czymś, co dzieci zobaczyły lub usłyszały: Bez względu na to, jak bardzo starasz się chronić swoje dzieci przed złymi rzeczami, one zawsze znajdą sposób, żeby do nich dotrzeć. Koszmary senne mogą być wywołane przez niewinną historię z książki dla dzieci, ilustrację, którą dziecko przypadkiem zobaczyło w gazecie lub na monitorze, albo scenę z filmu, która nie była przeznaczona dla dzieci.
  • Schorzenie: Schorzenie, które zakłóca sen, może być przyczyną koszmarów sennych. Przyczyną koszmarów sennych mogą być także różne bóle, których dzieci doświadczają wieczorem, a także bezdech senny, problemy z oddychaniem lub moczenie nocne.
  • Leki: Niektóre leki mogą również zwiększać częstość występowania koszmarów sennych, niezależnie od tego, czy są przeznaczone specjalnie dla pacjentów pediatrycznych.

Jak odstraszyć złe sny?

Nie da się w stu procentach zapobiec koszmarom sennym, ale jako rodzic możesz zrobić wszystko, co w Twojej mocy, aby raz na zawsze pożegnać się z koszmarami Twojego dziecka. Wypróbuj te techniki:

  • Stwórz dla swojego dziecka zdrową rutynę snu: Zadbaj o to, aby Twoje dziecko kładło się spać o właściwej porze, miało stały rytm snu i nie kładło się spać bardzo zmęczone. Więcej na temat higieny snu i tworzenia rutyny snu możesz przeczytać w tym artykule.
  • Kontroluj korzystanie z technologii: Dzieci dorastają w otoczeniu technologii i już od najmłodszych lat mogą znaleźć YouTube, Instagram lub TikTok na swoim tablecie lub telefonie komórkowym i oglądać różne filmy. Zwracaj uwagę na to, co Twoje dzieci oglądają w Internecie, zwłaszcza tuż przed snem. Filmy z dużą ilością akcji, przerażające lub stresujące mogą być przyczyną koszmarów.
  • Odkryj czynniki wywołujące stres: Zapytaj nawet małe dzieci, co je denerwuje w ciągu dnia, jak się czują w danej sytuacji i czego doświadczają. Dziecko będzie mogło „odreagować” podczas rozmowy i nie będzie musiało przenosić nieprzyjemnych emocji do snu. Być może przyczyną stresu jest ciemność i samotność. W takim przypadku pomocne może okazać się przyciemnione oświetlenie i obecność ulubionej zabawki u dziecka.
  • Porozmawiajmy o zmianach w życiu: Nie mamy tu na myśli tylko dużych zmian, jak narodziny rodzeństwa, przeprowadzka, rozpoczęcie szkoły i tym podobne. Dziecko może również odczuwać stres z powodu zmiany ustawienia mebli lub nowego rodzaju płatków śniadaniowych. Rozmawiaj z dziećmi o tych zmianach w sposób pozytywny, a nie jako o czymś złym.

Nie ignoruj ​​koszmarów

Czy Twoje dziecko obudziło się po koszmarze i chcesz je jak najszybciej uspokoić? Nie zaczynaj od mówienia, że ​​nic się nie dzieje i że to wszystko był tylko zły sen. Weź dziecko na ręce i zapytaj je dokładnie, o czym śniło i co czuje. Pomóż swojemu dziecku pokonać koszmar, znajdując sposoby na ucieczkę przed potworem, wydostanie się z jaskini lub zapobiegnięcie upadkowi z dużej wysokości (a co jeśli na ziemi czeka na nie gigantyczna kołdra, w której wyląduje jak chmura?).

Wiele dzieci nie potrafi dokładnie opisać słowami, o czym śniło. Zaproponuj, aby narysowały zły sen. Jeśli dzieci się zgodzą, możesz spalić rysunek i udawać, że koszmar minął raz na zawsze i nigdy nie powróci. Dzieci są wesołe, mają nieograniczoną wyobraźnię i wierzą, że złe sny mogą pokonać prawdziwe dobro.

Koszmary i nocne lęki

Każdy z nas słyszał o koszmarach sennych, ale czy kiedykolwiek spotkałeś się z terminem „lęk nocny”? Nie jest to synonim, ale osobna diagnoza, która jest szczególnie typowa dla dzieci w wieku przedszkolnym. W odróżnieniu od marzeń sennych pojawia się on 2–3 godziny po zaśnięciu, a nie w fazie REM. Istnieje jednak kilka różnic między koszmarem sennym a lękiem nocnym.

Dzieci najczęściej budzą się z koszmaru i potrafią opowiedzieć rodzicom, co im się śniło. Z drugiej strony, o nocnym lęku dowiedzą się tylko z twojej opowieści. Lęki nocne rzadko dotykają nastolatków i dorosłych, typowo dotyczą dzieci w wieku od 1 do 12 lat.

Dla rodziców (i innych świadków) obserwowanie dziecka cierpiącego na lęki nocne jest bardzo niepokojące i naprawdę przerażające. Dziecko, u którego zaczynają pojawiać się lęki nocne, często siada w łóżku, zaczyna wykonywać niekontrolowane ruchy, krzyczeć, płakać, patrzeć się prosto przed siebie i pocić się. Wszystkie objawy lęku nocnego wskazują, że dziecko nie śpi, ale nie jest to prawdą. Po zakończeniu tego epizodu dziecko kładzie się ponownie i spokojnie śpi.

Nocny koszmar może trwać 5 minut, ale może też potrwać 20 minut, a w skrajnych przypadkach nawet godzinę. Podobnie jak w przypadku koszmarów sennych, nie jest jasne, co jest przyczyną lęków nocnych. Może to być nadmierne zmęczenie, nieregularny sen, ale także powikłania zdrowotne, takie jak gorączka w czasie grypy, zespół niespokojnych nóg lub bezdech senny, które również mogą powodować koszmary senne. Ludzie wierzą również, że lęki nocne są dziedziczne i występują częściej u dzieci, których rodzice cierpią lub cierpieli na lunatykowanie i lęki nocne.

Rodzice są zgodni, że lęki nocne „nawiedzają” dzieci najczęściej po przeżyciu wysiłku fizycznego i/lub emocjonalnego, niezależnie od emocji, jakie to przeciążenie wywołuje. Może to być wymagający trening sportowy lub przyjemne świętowanie urodzin w gronie przyjaciół. U młodszych dzieci przyczyną może być pominięcie popołudniowej drzemki lub większa dawka mleka wypita przed snem. Ponieważ nie jest jasne, co jest przyczyną lęków nocnych, nie ma konkretnego sposobu ich leczenia. Rodzice dzieci cierpiących na lęki nocne zrobili już wszystko, aby je powstrzymać. Najczęściej pomaga:

  • weź dziecko w ramiona, przytul się do niego i po prostu je przytul. Jednakże ta technika nie sprawdza się u wszystkich dzieci i u wielu z nich wywoła efekt odwrotny. Jeśli Twoje dziecko zaczyna krzyczeć jeszcze głośniej po dotknięciu, puść je i poczekaj, aż napad się skończy.
  • zaśpiewaj dziecku kołysankę, ulubioną piosenkę albo opowiedz mu historię. Znajomy, kojący głos może pomóc w odpędzaniu nocnych koszmarów.
  • zabierz dziecko do toalety i pozwól mu zrobić siku. Dziecko cierpiące na lęki nocne może to robić nawet podczas snu. Z jakiegoś powodu ta „podróż” jest tym, co niepokoi wiele dzieci.

Źródło: